Je staat klaar om op te stappen, maar op het moment dat je je voet in de beugel wilt zetten, draait je paard weg of trapt met zijn achterbeen. Ook het aankomen met het krukje kan een reden zijn dat je paard ervan wegdraait. Een repeterend patroon wat je moet gaan doorbreken voor jou en je paard. Opstapproblemen kunnen vanuit diverse oorzaken ontstaan. Belangrijk is allereerst te achterhalen waar het gedrag vandaan komt. In deze blog neem ik je mee wat de redenen kunnen zijn voor dit gedrag en hoe je dit kunt oplossen.
Waarom blijft je paard niet stil staan?
Het wegdraaien of bewegen tijdens het opstappen kan verschillende oorzaken hebben. Vaak ligt de reden dieper dan simpelweg ‘niet willen meewerken’. Allereerst is het belangrijk dat je eerst uitsluit of er geen fysieke reden aan ten grondslag ligt.
Fysiek ongemak
Een slecht passend zadel of rugklachten kunnen opstappen onaangenaam maken. Belangrijk altijd is dat je dit uitsluit voordat je gaat trainen!
Een professional zoals een zadelfitter, osteopaat en/of dierenarts kunnen deze problemen uitsluiten samen met jou uitsluiten.
Spanning en onzekerheid
Een negatieve ervaring met opstappen eerder kan ervoor zorgen dat je paard steeds wil wegstappen van de druk (krukje, beweging stijgbeugel, geluid van iets tijdens het opstappen). Soms is het niet eenvoudig te achterhalen waar het probleem vandaan komt. Ga dan terugdenken en ga het opstappen in fases doen. Je gaat dan wellicht herkennen waar hij spanning van heeft. Vergeet niet op de kleine stress signalen te letten. Vaak laat je paard al kleine signalen zien voordat hij wegstapt of schrikt.
Jouw eigen energie
Tijdens het samenwerken met je paard is jouw energie heel belangrijk. Het paard moet zich vertrouwd en veilig voelen bij je. Heb je angst of ben je onzeker geworden doordat je gevallen bent kan het zijn dat jouw paard hier gevoelig voor is. Vraag eventueel hulp bij het opnieuw aanleren als je toch angstig of onzeker blijft. Dit is fijner voor jou en je paard.
Aangeleerd gedrag
Als je paard ooit geleerd heeft dat wegdraaien werkt, zal hij dit blijven herhalen.
Je paard trainen om stil te blijven staan
Met de juiste aanpak kun je je paard leren om rustig en ontspannen te blijven staan bij het opstappen. Dit doe je door een combinatie van grondwerk, herhaling en geduld.
1. Creëer een rustige en veilige omgeving
Begin de training op een plek waar je paard zich op zijn gemak voelt. Vermijd drukke of lawaaierige omgevingen. Zorg dat het opstapkrukje stevig staat en niet onverwacht beweegt of geluid maakt.
2. Laat je paard wennen aan het opstapkrukje
Voor sommige paarden is het opstapkrukje een spannend object. Laat je paard er rustig aan snuffelen en bewegen zonder direct op te stappen. Pas het principe “wie beweegt, bepaalt” toe. In een kudde bepaalt de leider wie beweegt en wanneer
3. Train stil staan als basis
Gebruik grondwerktechnieken om je paard te leren stil te staan bij jou. Corrigeer hem zachtjes als hij beweegt en beloon hem zodra hij netjes blijft staan. Hierdoor leert hij dat stilstaan de gewenste actie is.
4. Het opstapkrukje stapsgewijs naar het paard toebrengen en weghalen
Een effectieve methode is om het opstapkrukje naar je paard toe te brengen en weer weg te halen. Breng het krukje in de hand naar je paard toe. Loopt hij ervan weg, houd het krukje dan rustig bij je paard tot hij stopt. Zodra hij stilstaat haal je direct het krukje weg met je hand. Dit ga je oefenen aan beide zijden en verder uitbouwen. Let goed op de stress- en kalmeringssignalen. De timing hierin is belangrijk. Hierin ook de kalmeringssignalen die je paard laat zien. Oefen dit in kleine stapjes en geef je paard tussendoor een pauze. Je paard leert in de pauzes die hij krijgt. Geef hem de tijd om het te verwerken.
5. Vertrouwen opbouwen bij het opstappen
Zodra je paard ontspannen blijft staan, oefen je met opstapbewegingen. Sta op het krukje en doe alsof je opstapt zonder direct in het zadel te gaan. Beloon hem als hij kalm blijft staan. Ga dit verder uitbouwen met ontspannen hangen, hem overal aanraken met je hand. Langzaam ga je iets meer gewicht brengen in het zadel. Een mooie extra oefening is om hem zijn hals naar jou toe te laten buigen. Doe dit met je handpalm naar buiten. Vraag beetje druk en zodra hij ontspant laat je de druk los. Oefen alles aan beide zijde.
6. Beloon goed gedrag
Paarden leren door positieve bekrachtiging. Zorg ervoor dat je paard weet wat gewenst gedrag is door hem consequent te belonen wanneer hij goed reageert. Dit kan bijvoorbeeld zijn een brokje, een beloning met je stem of je beloont hem via een kriebel of aai.
Tips voor een succesvolle training
- Wees geduldig
Je paard heeft tijd nodig om nieuw gedrag te leren. Belangrijk is om te herhalen en de stappen opeenvolgend uit te voeren. Ga niet te snel en herhaal, de oefeningen extra waar je paard nog spanning heeft. - Train in korte sessies
Korte, regelmatige trainingen werken beter dan lange sessies. Dus pauzes tussendoor zijn voor een paard belangrijk. Hij kan zo de informatie verwerken. Heb je een jong paard houd dan de trainingssessies korter.Het is lastig te bepalen hoelang een training moet duren voor je paard. Als je paard zich gaat afsluiten kun je beter een pauze inlassen of de volgende dag de training voortzetten. Vaak merk je de volgende dag dat hij veel geleerd heeft van de training.
- Blijf kalm
Jouw energie beïnvloedt je paard. Blijf rustig. Een drukke dag gehad of een mindere dag? Mijn advies is om dan niet iets te gaan trainen waar het paard moeite mee heeft. Wil je toch gaan trainen? Doe een aantal oefeningen zodat je weer uit je hoofd gaat en je echt bij je paard bent. Lucie Klaassen heeft een mooi boek “Wired 4 connection geschreven. Echt een aanrader als het gaat om zelfregulatie & co-regulatie voor jou en je paard. - Stress-en kalmeringssignalen
Als het gaat om het trainen van paarden zijn stress- en kalmeringssignalen m.a.w. de taal van het paard heel belangrijk. Het leren lezen van je paard in de kleinste signalen helpen je enorm bij het trainen. Interessant om de kleinste signalen te leren lezen. Want voordat je paard explosief reageert heeft hij vaak al veel kleine signalen afgegeven. Train je oog op de ze signalen.
Tip van Anita
Tijdens mijn trainingen maak ik gebruik van hersenwerk. Snuffelmatten of andere objecten worden tijdens mijn training ingezet als “pauzemomentjes”. Let wel vaak zijn de objecten bij de paarden bekend zoals de snuffelmatten of pionnen zodat ze geen spanning hiervan ervaren. Ik gebruik het als een ontspanningsmoment in de training. Ze laten door het zoeken van de beloning de hals zakken, maken het ontspannings hormoon dopamine aan en ze maken gebruik van hun zintuigen.
Daarnaast train ik de paarden dat ze zichzelf kunnen reguleren. Dat is samen met grondwerk, het belangrijkste fundament.
Met de juiste aanpak kun je je paard leren stil te blijven staan bij het opstappen. Door stapsgewijze trainingsopbouw positieve bekrachtiging zorg je ervoor dat opstappen een ontspannen moment wordt. Dit versterkt het vertrouwen tussen jou en je paard.
Hulp nodig bij je opstapprobleem
Wil je graag hulp bij het opstapprobleem?
Bij Cosmic Horsemanship bieden we trainingen op maat aan voor jou en je paard.
Start vandaag nog
Plan hieronder je persoonlijke training aan huis. Liever zelf aan de slag maar wel graag hulp op afstand? Ook dat kan. Klik op de onderstaande button of neem telefonisch contact op.